Üniversite tercih dönemine giren adaylara önemli uyarılar geldi. Yapay zekâ, otomasyon ve dijital dönüşüm gibi etkenler, bazı meslekleri hızla geçersiz kılmaya başladı. Uzmanlar, bazı alanların önümüzdeki bir yıl içinde tamamen işlevsiz hale gelebileceğini söylüyor.
Üniversite sınav sonuçlarının açıklanmasının ardından milyonlarca öğrenci tercih listelerini hazırlama aşamasına geçti. Ancak uzmanlardan gelen uyarılar bu yıl daha fazla dikkat çekiyor: Bazı meslekler önümüzdeki yıl tarihe karışabilir. Özellikle teknolojik dönüşümün etkisiyle hızla değişen iş dünyasında, tercih yapılacak bölümlerin geleceğe uyumlu olması her zamankinden daha kritik hâle geldi.
Türkiye’de ve dünyada dijitalleşme, yapay zekâ ve otomasyonun yükselişi; bazı mesleklerin yerini tamamen makineler veya yazılımlara bırakmasına neden oluyor. Bu da gençlerin kariyer planlamasını gözden geçirmesini zorunlu kılıyor.
Hangi Meslekler Risk Altında?
İş dünyasında yaşanan değişim, bazı geleneksel iş kollarını hızla silmeye başladı. Özellikle şu alanlarda mesleki ömrün çok kısa olduğu belirtiliyor:
- Veri girişi operatörleri: Otomatik formlar, OCR teknolojisi ve yapay zekâ destekli yazılımlar bu pozisyonları gereksiz kılıyor.
- Sekreterlik ve ofis destek personeli: Dijital asistanlar, otomasyon sistemleri ve planlama yazılımları bu alandaki insan ihtiyacını azaltıyor.
- Banka gişe memurları: Mobil ve internet bankacılığının yaygınlaşması ile birlikte fiziksel şube hizmetlerine olan talep giderek azalıyor.
- Kasiyerlik: Self servis kasalar ve temassız ödeme sistemleri birçok zincir markette insan gücünün yerine geçiyor.
- Gazete ve matbaa çalışanları: Basılı medyanın dijitalleşmesi, bu sektörlerde ciddi iş kayıplarına neden oluyor.
Uzmanlara göre bu mesleklerin büyük bölümü, önümüzdeki 1 yıl içinde radikal dönüşümler yaşayacak ve iş gücüne olan ihtiyaç minimuma inecek.
Tercih Yaparken Nelere Dikkat Edilmeli?
Üniversite tercihi yaparken sadece “şu anki popülerliğe” değil, geleceğe dönük dayanıklılığa da dikkat etmek gerekiyor. Kariyer uzmanları öğrencilere şu tavsiyelerde bulunuyor:
- Teknoloji ile entegre meslekleri seçin. Yazılım mühendisliği, yapay zekâ, veri bilimi, siber güvenlik gibi alanlar geleceğe yön veriyor.
- Sağlık sektörü her zaman ihtiyaç duyulan bir alandır. Özellikle hemşirelik, yaşlı bakımı, psikoloji gibi alanlar robotlaşmanın zor olduğu meslekler arasında.
- Yaratıcılığa dayalı işler değer kazanıyor. Tasarım, içerik üretimi, oyun geliştirme gibi sektörlerde insan katkısı hâlâ önemli.
- İkincil becerilere yatırım yapın. Yabancı dil, dijital okuryazarlık, iletişim becerisi gibi yetkinlikler sizi öne çıkarır.
Hangi Bölümler Geleceğe Yatırım?
Birçok uzman ve araştırma kuruluşu, önümüzdeki yıllarda yükselişte olacak bölümleri şu şekilde sıralıyor:
- Yapay Zekâ Mühendisliği
- Robotik ve Mekatronik Mühendisliği
- Genetik ve Biyoteknoloji
- Veri Bilimi ve Analitik
- Psikoloji ve Danışmanlık Hizmetleri
- Dijital Pazarlama ve E-ticaret
- Sürdürülebilir Enerji Mühendisliği
- Uzay Bilimleri ve Havacılık
Bu alanlar, teknolojinin insan gücüyle birlikte geliştiği ve gelecekte daha da büyüyecek sektörler arasında yer alıyor.
Gelecek Değil, Şu An Değişiyor
Birçok öğrenci “gelecek meslekleri” ifadesini uzun vadeli bir beklenti gibi görse de uzmanlar, değişimin artık gelecekte değil, bugün yaşandığını vurguluyor. Artık yalnızca dört yıllık bir üniversite eğitimi yeterli değil. Sürekli gelişim, sertifikalar, stajlar ve ek becerilerle donanım artırmak kaçınılmaz hale geliyor.
Bu nedenle öğrencilerin sadece “hangi üniversiteye gideceğim?” değil, aynı zamanda “hangi becerilerle mezun olacağım?” sorusunu da sormaları gerekiyor.
Üniversite tercihi, hayatın en önemli kararlarından biri. Bu kararı verirken sadece bugünün değil, geleceğin ihtiyaçlarını da dikkate almak, gençleri işsiz kalma riskinden koruyabilir. Mesleklerin hızla evrildiği bu çağda doğru tercih yapmak, artık bir ayrıcalık değil; bir zorunluluk hâline geliyor.
ChatGPT’ye sor
